معرفی انواع روکش دندان برای زیبایی

روکش دندان ( crown ) نوعی ترمیم دندانپزشکی است که به طور کامل روی دندان یا ایمپلنت دندانی را می پوشاند. اغلب بر روی دندان هایی استفاده می شود که به صورت گسترده ای تخریب شده اند و معمولا با موادی به نام سمان به دندان چسبانده می شوند.
روکش دندان که از انواع پروتز ثابت دندان هستند از مواد مختلفی (فلزی ، سرامیکی یا ترکیبی از هردو) با روش غیر مستقیم ساخته می شوند.

از روکش معمولا برای افزایش استحکام دندان و حفاظت از آن دربرابر شکستن و بهبود ظاهر و زیبایی دندان استفاده می شود.

کاربرد روکش دندان 

روکش دندان نوعی دندان مصنوعی از جنس سرامیک یا فلز است که در موارد زیر کاربرد دارد:

• دندان‌هایی که دیواره آنها شکسته یا به دلیل پوسیدگی از بین رفته باشد.

•   دندان‌هایی که به دلیل عصب‌کشی یا نازک شدن جداره، احتمال شکستن ‌شان وجود داشته باشد.

•     دندان هایی که با ایمپلنت جایگزین شده باشند.

 

تعریف روکش دندان از دید آکادمی دندان پزشکی زیبایی آمریکا:

روکش «لایه‌ای نازک از سرامیک است که برای بازسازی ظاهر طبیعی دندان استفاده می شود و در عین حال می تواند مقاومت و پایداری دندان را از مینای خود دندان بیشتر کند».  

فواید روکش دندان

با نصب روکش، نسبت به براکت یا تاج تغییرات کمتری روی دندان انجام می دهید. به گفته سازمان سلامت دندان بریتانیا، برای از بین بردن فاصله بین دندان ها یا از بین بردن عیب های کوچک دندان می توانیم از روکش استفاده کنیم. 

علاوه بر این، بعضی از بیماران برای افزایش سفیدی دندان وزیبایی طرح لبخند از ونیر کامپوزیت استفاده می کنند. در این صورت، فرایند نصب روکش عمل زیبایی به حساب می‌آید و مواردی مانند زردی، سیاهی، شکستگی یا خرد شدن دندان ها را برطرف می کند.

انواع مختلف روکش دندان برای زیبایی

روکش ها برای پوشاندن معایب و همچنین بدرنگی دندان‌های آسیب‌ دیده استفاده می‌شود که دارای انواع مختلفی ازجمله روکش سرامیکی، فلزی و یا به‌ صورت ترکیب از هر دو نوع می‌باشد.

روکشهای pfm ترکیب سرامیک و فلز ( چینی باند شده به فلز )

آنچه که امروزه به عنوان روکش به صورت غالب در مطبهای دندان پزشکی استفاده می شود همین نوع روکش است.در واقع بخش فلزی دور تا دور دندان را پوشش می دهد و به عنوان بخش هسته ای روکش را استحکام می بخشد و پرسلن، روکش را زیبا می کند. در واقع ترکیبی از زیبایی و استحکام است.

مزایا  

•     استحکام بالاتر در مقایسه با روکش سرامیکی دندان

•    فیتنس خوب فلز با دندان

 عمر این روکشها از روکش دندان تمام فلز، بجز روکش طلا، کمتر و از روکش دندان تمام سرامیک بیشتر است.

معایب 

•   احتمال ترک یا پریدگی چینی روکش. اگر کم باشد ترمیم با کامپوزیت و اگر زیاد باشد تعویض روکش مدنظر قرار میگیرد. 

•   بعضی موارد فلز لبه روکش دیده میشود ، به ویژه بعد از تحلیل لثه که این اتفاق مهمی است به ویژه در دندانهای پیشین.

•    ضخامت بالاتری از دندان تراش میخورد.

 

روکش های از نوع سرامیکی

روکش پرسلن 

نوعی روکش چینی است که برای ساخت روکش دندان سرامیکی از آن استفاده می‌شود. از مزایای این دسته از روکش‌های سرامیکی می‌توان به‌ ظاهر طبیعی و زیبایی فوق العاده آن‌ها اشاره نمود.

از جمله ویژگی‌های بارز این دسته از روکش‌های دندان می‌توان به عدم وجود فلز در ساختار آن‌ها اشاره نمود و شاید این دلیل مناسبی برای طبیعی جلوه دادن آن‌ها محسوب شود.
البته این دسته از روکش‌های دندان برای کسانی که به وجود فلز در دهان خود حساسیت نشان می‌دهند بسیار مناسب‌تر می‌باشد.

در کنار تمامی مزیت‌هایی که در رابطه با این دسته از انواع روکش ها بیان شد می‌توان به این نکته اشاره کرد که استحکام آن‌ها بسیار زیاد نبوده و درخطر شکستن قرار می‌گیرند، بنابراین در جهت زیبایی دندان‌های پیشین از آن‌ها استفاده می‌شود. 

 

روکش دندان زیرکونیوم ( zirconium crowns)

و اما روکش دندان زیرکونیا‌ ( روکش زیرکونیوم ) ، یکی از انواع روکشهای تمام سرامیک است که به کمک فریمهای زیرکونیومی تقویت شده است .از لحاظ ساختاری مشابه pfm است با این تفاوت که به جای استفاده از فلز در مرکزروکش از زیرکونیوم استفاده میشود که رنگ آن سفید است ولی استحکام آن به اندازه و یا حتی بیشتر از آلیاژهای فلزی است.

مزایا 

•    فیتنس عالی

•    استحکام بالا در هر نقطه از دهان

•     زیبایی

•     سیاهی لبه لثه که در روکشهای pfm بسیار شایع است در آن دیده نمیشود.

•     در افرادی که آلرژی فلزی دارند قابل استفاده است.

معایب 

•    قیمت روکش دندان زیرکونیوم به نسبت گرانتر است.

•    بعنوان زیباترین روکش های دندانی نمیتوان از آنها یاد کرد، اما از روکش های pfm  زیباترند.

 

روکش استیل رنگ ثابت

این نوع روکش ها معمولا برای دندان های شیری کودکان استفاده می شود. قیمت پایین تر نسبت به  سایر روکش ها و تعداد جلسات درمانی کمتر (تنها یک جلسه ) سبب شده که این نوع روکش بیشتر برای کودکان مورد استفاده قرار گیرد.

روکش استیل رنگ ثابت دندان را در مقابل پوسیدگی حفظ می نماید. معمولا این روکش ها از پیش ساخته شده و بر روی دندان های اصلی نصب می شود تا روکش های دائم برای دندان آماده شود. 

روکش استیل رنگ ثابت معمولا از پوسیدگی بیشتر دندان جلوگیری می نماید و زمانیکه دندان شیری می افتد، این روکش هم همراه آن تحلیل رفته و می افتد و فضا برای دندان دائم خالی می شود.

روکش تمام فلز

مزایا 

• این نوع روکش مزایای بسیاری دارد که سبب می شود برای دندان های آسیا بسیار مناسب باشند. روکش تمام فلز ساخته شده از آلیاژهایی چون طلا یا پلاتینیوم یا آلیاژهای فلزات اصلی مانند کبالت- کروم یا نیکل- کروم است. همین موضوع باعث مقاوم بودن آن در برابر شکستن، جویدن و گاز زدن مواد به نسبت سخت می باشد. 

• این روکش نسبت به روکش های تمام فلز شباهت بیشتری به دندان های اصلی فرد دارد. از طرفی مقاومت آن از روکش های تمام سرامیکی بیشتر می باشد. 

• از دیگر مزایای آن می توان به همرنگ بودن با دندان های اصلی و استفاده به عنوان بریج های بلندی که نیازمند استحکام بیشتری می باشند اشاره نمود.

معایب 

• اما از ایراداتش میتوان به فلز رنگ بودنش اشاره کرد.همین فلز ترکیب شده با سرامیک گاهی در مرز لثه و دندان به شکل یک خط تیره به چشم می خورد و هر چه لثه بیشتر تحلیل برود، این خط مشخص تر خواهد بود.

•  یکی دیگر از معایب این نوع روکش احتمال فرسایش دندان های مقابل دندان روکش شده بیشتر میشود. 

 

روکش سرامیکی 

روکش سرامیکی یا لمینت، روکشی نازک است که برای دندان هر شخص به طور اختصاصی ساخته می شود.

از فوایدش می توان به این موارد اشاره کرد:

• روکشها محکم و پردوام هستند.

• ظاهری طبیعی دارند.

• به‌سادگی لک نمی شوند.

• در مقایسه با تاج یا روکش دندان، برای نصب آن نیازی نیست مقدار زیادی از مینا را بتراشیم.

روکش دندان ایمپلنت

روکش دندان ایمپلنت نوعی دندان مصنوعی است که روی سطح خارجی ایمپلنت قرار می گیرد و نقش دندان طبیعی را ایفا می کند. این نوع روکش دندان اصطلاحا تاج دندان مصنوعی نامیده می شود.

تاج دندان مصنوعی جایگزین دندان از دست رفته شده و به پایه ایمپلنت که چند ماه قبل توسط یک عمل جراحی در استخوان فک کاشته شده است متصل می گردد.

نصب انواع روکش دندان

این فرایند معمولا بین یک تا دو جلسه طول می کشد. اگر روکش از نوع آماده باشد معمولا فقط یک جلسه نیاز است ولی اگر قرار باشد در آزمایشگاه دندانسازی ساخته شود، دو جلسه نیاز است.

جلسه اول : برای آماده‌سازی دندان و انتخاب رنگ روکش 
جلسه دوم : برای چسباندن روکش روی دندان

پزشک قبل از اینکه روکش را روی دندانتان بچسباند، آن را روی دندان می گذارد سپس با چسب مخصوص آن را به دندان می چسباند تا محکم سر جایش قرار گیرد. 

البته روکشهایی که در آزمایشگاه ساخته می شوند گزینه مناسب تری هستند زیرا مخصوص دندان بیمار قالب‌گیری می شوند.

مراحل نصب روکش دندان 

• معمولا برای نصب روکش نیازی به بیحسی موضعی نیست ولی بسته به حساسیت بیمار، گاهی ممکن است پزشک تزریق ژل بی حسی به لثه ها (بیحسی موضعی) را توصیه کند. پزشک قبل از نصب روکش دندان های بیمار را تمیز کرده و رنگ روکش مناسب را انتخاب می کند.

• قبل از نصب روکش بخشی از سطح مینا تراشیده می شود تا روکش بتواند به خوبی روی دندان بچسبد. لایه‌ای که از مینا تراشیده می شود بسیار نازک و دقیقا به اندازه ضخامت خود روکش است. بنابراین بعد از نصب روکش اندازه دندان هیچ تغییری نمی کند.

• در مرحله بعدی، پزشک قالبی از دندان های بیمار می گیرد و به آزمایشگاه می فرستد تا روکشها (متناسب با شکل دندان ها و رنگ انتخابی روکش) ساخته شوند؛ سپس روکش موقتی را روی دندان ها کار می گذارد و بیشتر روی قسمت مرکزی دندان ها تمرکز می کند. درصورتی که بیمار بخواهد فقط بعضی از دندان هایش را روکش کند، از روی نمونه طیف های رنگی، رنگ روکش را متناسب با دندان های دیگر انتخاب می کنیم تا دندان ها یکدست و زیبا باشند.

• بعد از اینکه روکش در آزمایشگاه ساخته شد، پزشک در جلسه بعدی روکشهای موقتی را بر می دارد و دندان ها را دوباره با آب و نوعی سنگ خارا تمیز می کند. سپس روکش اصلی را می تراشد و با آب شستشو می دهد؛ پس از خشک کردن روکش (با هوا)، چسب مخصوص را روی سطح دندان می زند و روکش را بادقت روی دندان می گذارد؛ طوری که دقیقا روی گوشه های دندان جا بیفتد.

• سپس با کمک نور لیزر به مدت شصت ثانیه سطح دندان را خشک می کند تا مواد چسبی خوب به دندان بچسبند.

• درآخر، تمام مواد اضافی از روی دندان پاک می شوند و دندان پزشک زیبایی گوشه های دندان را پولیش می زند.

آیا روکش دندان باعث پوسیدگی می شود ؟

خیر؛ درواقع انواع روکش دندان ساخته شده‌ است تا جای دندان های طبیعی را بگیرد و ظاهر آن ها را زیبا کند. 

وقتی برای نصب روکش به دندان پزشک مراجعه می کنید، او روکشی مخصوص شما طراحی می کند که با لبخندتان سازگار باشد.

فرقی نمی کند که بخواهید همه دندان هایتان را روکش کنید یا فقط یکی از آن ها را؛ درهر صورت روکش را مناسب با شکل و خصوصیات دندان خودتان می سازند.

یکی دیگر از اصلی ترین فایده های روکش اینست که مثل مینا رنگش عوض نمی شود.هم چنین روکش ها بسیار محکم اند و نسبت به دندان های طبیعی در برابر صدمات مقاومت بیشتری دارند.

قیمت روکش دندان

هزینه روکش برای هر شخص و در هر فرآیندی متفاوت است.به همین دلیل بهتر است قبل از شروع درمان راجع به آن با پزشکتان مشورت کنید.

 قیمت روکش دندان به علت استفاده از تکنیک های مدرن و مواد با کیفیت و مرغوب معمولاً گران است. مواد مورد استفاده برای ساخت روکش دندان از جمله سرامیک یا پرسلین برای اینکه کاملا شبیه دندان طبیعی به نظر برسند از کیفیت بسیار بالایی ساخته می شوند به همین علت قیمت روکش دندان افزایش می‌یابد.

ماندگاری یا طول عمر روکش دندان چقدر است ؟

همه انواع روکش دندان معمولا ماندگاری زیادی دارند. بسته به نوع روکش میزان ماندگاری آن هم متفاوت است و پزشک میزان آن را به شما اطلاع می دهد اما مانند دندان های اصلی ممکن است بشکند یا خرد شود.

در صورتیکه روکش دندان شما خرد شود یا بشکند می توانید آن را ترمیم کنید یا روکش جدید را جایگزین قبلی کنید.

مراقبت های روکش دندان 

اقدامات قبل از روکش دندان

• دندان ها و لثه هایتان باید سالم باشند. به همین خاطر قبل از روکش پزشک دندان های پوسیده را درست کرده و درصورت مشاهده بیماری، آن را درمان می کند.

• برای کسانی که شب ها دندان‌قروچه می کنند، روکش انتخاب خوبی نیست زیرا در این صورت روکش ممکن است خرد شود یا بشکند. اگر عادت دارید شب ها دندان هایتان را به هم فشار دهید، پزشک معمولا استفاده از «محافظ دندان» را به شما پیشنهاد می کند.

• وقتی پزشک لایه نازکی از مینای دندان ها را می تراشد، دیگر نمی توانید آن را به حالت اولیه بازگردانید یا از انجام فرایند صرف‌نظر کنید.

• با گذشت زمان امکان دارد رفته رفته روکشها از دندان جدا یا کمی شل شوند. در این صورت وقت آن رسیده که روکشهای جدید کار بگذارید و باید به دندانپزشکی مراجعه کنید.

• درست مانند همه فرایندهای درمانی، قبل از نصب روکش هم باید درمورد انتظاراتتان با دندان پزشک صحبت کنید. برای اینکه دندان و لثه های سالمی داشته باشید، بهتر است مرتب برای چکاپ به پزشک مراجعه کنید.

 

اقدامات بعد از روکش دندان

• درصورتی که وینرها تحت فشار قرار بگیرند امکان شکسته شدنشان وجود دارد. بنابراین سعی کنید از جویدن ناخن و گاز زدن اشیاء سفت مانند یخ و ته مداد خودداری کنید.

• چند روزی طول می کشد تا به روکشها عادت کنید. با این حال، اگر در جویدن و گاز زدن غذا مشکل داشتید حتما با پزشک خود درمیان بگذارید تا آن را برایتان درست کند.

• هر روز مسواک بزنید و نخ دندان بکشید تا دندان و لثه هایتان سالم بمانند. بعد از نصب روکش هم امکان پوسیدگی دندان در زیر یا گوشه های روکش وجود دارد پس بهتر است با رعایت بهداشت دهان و دندان از پوسیدگی جلوگیری کنیم.

 

سوال و جواب 

1- دندانی که با مواد سیاه قبلا پر شده رو باید تعویض کنم میشه با سفید پر کنم؟

 بله قابل تعویض هست . معاینه نیاز است.
 

2-دندان کشیده را می توان ایمپلنت کرد؟

 بله 

3- روکش دندان چند سال عمر میکنه ؟

.بستگی به نوع دندان دارد.

 

---

برای دریافت تعرفه ها و همچنین مشاوره با مطب دکتر مریم محمدی تماس بگیرید.