پر کردن دندان

پر کردن دندان یا ترمیم دندان زمانی انجام می شود که قسمتی از بافت دندان در اثر پوسیدگی، شکستگی یا سایش از بین رفته است. به عبارت دیگر، زمانی که دندان پوسیده میشود یکی از راهکارهای درمانی آن میتواند پر کردن دندان باشد.

در واقع فعالیت باکتری ها در طول زمان باعث ایجاد عفونت می شود که باید سریعا به آن رسیدگی شود وگرنه آسیب جدی وارد می کند و باعث پوسیدگی دندان می شود.

زمانیکه در تصاویر اشعه ایکس مشخص شد که مغز دندان آسیب جدی دیده است، در بیشتر موارد دندان پزشک اقدام به پر کردن دندان می کند.

مطلب پیشنهادی جهت مطالعه : پوسیدگی دندان

چه زمانی باید برای پر کردن دندان به دندان پزشک مراجعه کنیم؟

به عبارت دیگر از کجا بفهمیم دندان مان دچار شکستگی، سایش یا پوسیدگی شده که بعد برای پرکردن به دندانپزشک مراجعه کنیم؟؟

همانطور که در مقدمه نیز ذکر شد، زمانی که دندان شما دچار عفونت و پوسیدگی شود، احتمالا یا به کشیدن آن نیاز دارید و یا باید آن را پر کنید. برای اینکه متوجه شوید که چه زمانی نیاز به پر کردن داخل دندان خود دارید بهتر است ابتدا با علایم عفونت و پوسیدگی دندان آشنا شوید.

بارزترین نشانه پوسیدگی دندان میتواند احساس درد و یا تیرکشیدن دندانها حین خوردن و جویدن غذاهای سرد و گرم باشد. اگر به صورت مداوم و چند روزی است که این وضعیت را تجربه میکنید، برای چک کردن دندان خود بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا با دقت دهان و دندان های شما تحت معاینه قرار بگیرد.

 

شکستگی دندان: 

معمولا شکستگی دندان طی حادثه ای رخ میدهد و برای فرد قابل تشخیص هست.

 

سایش دندان :  

سایش همیشه بتدریج ایجاد میشود و پس از مدتی باعث ایجاد تغییر در شکل ظاهری دندانها میشود، به اینصورت که سطح دندانها از حالت اولیه که دارای قسمتهای برجسته و فرو رفته است تبدیل به سطحی نسبتا صاف میشود.

این نوع ازسایش عموما هیچ حساسیت و دردی ایجاد نمیکند و فقط تغییر شکل ظاهری بوجود میاورد و اکثرا نیاز به درمان پر کردن نیز ندارد، فقط میتوانیم به کمک وسایلی مانند نایت گارد روند سایش را کندتر کنیم. 

گاهی سایش در سطوح بیرونی دندان و نزدیک لثه (اکثرا در اثر سایش مسواک) رخ میدهد ‌این نوع از سایش هم میتواند ایجاد درد کند و هم مشکلاتی از لحاظ زیبایی برای فرد ایجاد کند.

در هر دو این موارد میتوانیم قسمتهای سایش یافته را ترمیم یا  پر کنیم.

 

پوسیدگی دندان :

علائمی مانند تغییر رنگ بصورت نقطه یا لکه زرد تا قهوه ای و حتی سیاه که قبلا نبوده، حساسیت و درد در هنگام خوردن شیرینی یا ترشی یا هنگام تماس مسواک با دندان دارد. ( درد در موارد دیگر ممکن است نیاز به درمان دیگری داشته باشد)، همچنین ایجاد شدن حفره کوچک روی سطح جونده یا سطوح دیگر دندان میتواند نشاندهنده پوسیدگی دندان باشد. 

 

نکته مهم:  

مطلبی که باید به خاطر داشته باشیم اینست که گاهی پوسیدگی دندان در مراحل اولیه هیچگونه علامت ظاهری و حتی حساسیت به هیچ نوع محرکی ندارد این نوع پوسیدگی ها طی معاینات دوره ای و توسط دندانپزشک میتواند شناسایی و درمان شود و اگر معاینات دوره ای انجام نشود این پوسیدگی های شناسایی نشده به مرور زمان پیشرفت کرده و در دندان مبتلا ایجاد حفره و یا حساسیت و درد میکند و ممکن است در این مرحله پیشرفت پوسیدگی به اندازه ای شده باشد که نیاز به درمانهای وسیعتر مانند عصب کشی و … نیز باشد. پس برای داشتن دندانهای سالمتر بهتر است معاینات دوره ای دندان پزشکی بین ۴-۶ ماه یکبار انجام شود.

 

مطلب پیشنهادی : عصب کشی 

 

آیا سن مشخصی برای پوسیدگی دندان وجود دارد؟

هیچ سن و سال خاصی در این خصوص قابل بیان نیست. چنین وضعیتی میتواند در هر سنی و برای هر نوع دندانی ایجاد شود. مادامی که بهداشت دهان و دندان رعایت نشود امکان دارد دندان شما در هر سنی دچار پوسیدگی شود و نیازمند پر کردن آن باشید.

 

درک مطلب : 

فرآیند درمانی پر کردن دندانها میتواند هم دائمی باشد و هم موقت. 

در اصل این فرآیند دو مرحله ای است که بخش اول آن موقتی است. طی مرحله اول دندان را موقتا با مواد پر کننده پر میکنند. چنانچه شخص تحت درمان، نسبت به مواد و ساختارهای پر کننده حساسیت نشان ندهد، مواد موقت اولیه را برداشته و اقدام به جایگزینی آن ها با مواد دائمی میکنند.

 

علائم پوسیدگی دندان 

• درد خفیف تا شدید دندان حین جویدن مواد غذایی

• متورم شدن لثه ها دقیقا در اطراف دندانی که دچار پوسیدگی شده است.

• احتمال دیدن علائم عفونت در اطراف همان دندان

• متورم شدن بخش هایی از صورت که رو یا اطراف دندان پوسیده است.

• تیره شدن و معمولا سیاه شدن دندان 

 

انواع مواد برای پر کردن دندان

عموما دو نوع ماده بیشترین استفاده را در پر کردن دندان دارند. 

آمالگام و کامپوزیت.

 

1-آمالگام : 

علی رغم ظاهر فلزی که ممکن است به رنگ سیاه تبدیل شود، یکی از مناسب ترین مواد برای پر کردن دندان است.

مقاومت خوب در برابر سایش و فشارهای جویدن و نیز عدم رشد میکرب ها و در نتیجه عدم ایجاد پوسیدگی در مجاورت سطح فلزی آمالگام دو تا از خصوصیات بسیار خوب و منحصر بفرد آمالگام ها میباشند.

 

مزایای آمالگام:

1.  آمالگام دارای طول عمر بالا و تقریبا ۱۰ تا ۱۵ سال است.

2.  آمالگام دارای مقاومت بسیار زیادی برای جویدن غذا هاست.

3.  آمالگام هزینه کمتری نسبت به کامپوزیت ها دارد.

 

معایب آمالگام :

1. از لحاظ ظاهری رنگ آمالگام با رنگ دندان ها مطابقت ندارد و زیبایی دندان ها را به خطر می اندازد.

2.  بعضی از قسمت های سالم دندان برای از بین بردن پوسیدگی ها، عصب کشی و پرکردن دندان باید حذف شوند.

3.  از لحاظ رنگ آمیزی آمالگام با یک رنگ ظاهری خاکستری ، در یکدست بودن رنگ دندان ها تداخل ایجاد می کند .

4.  اگر چه مصرف کردن غذاهای سرد و گرم می توانند به روی کلیه دندان ها تاثیر منفی بگذارند و آنها را پوسیده کنند اما آمالگام در این شرایط مقاومت کمتری دارد و ممکن است ترک بخورد و موجب خالی شدن دندان پوسیده و همچنین شکستگی دندان ها شود.

5.  درصد کوچکی از افراد (حدود ۱%) به جیوه موجود در ترکیبات آمالگام حساسیت دارند .

 

2- کامپوزیت : 

ماده دیگر برای پر کردن دندان کامپوزیت است که  در واقع نوعی پلیمر مخصوص و همرنگ دندان هست، این ماده خمیری شکل در رنگهای مختلف که با کدهایی شامل حروف و اعداد ( مثلا A3 , B2 ) نامگذاری شده‌اند ‌تولید میشود و هم برای دندانهای جلویی و هم دندانهای عقبی قابل استفاده است،  دندانپزشک پس از انتخاب رنگ مناسب مقدار معینی از خمیر را با وسایل مخصوص درون حفره دندان قرار میدهد و فرم مناسب برای آن ایجاد میکند و سپس بوسیله دستگاه مخصوصی که نور آبی رنگی با طول موج و شدت معین تولید میکند کامپوزیت را تحت تابش نور قرار میدهد.

 

مزایای کامپوزیت: 

1.  از نظر زیبایی کامپوزیت ها به علت همرنگ بودن با رنگ دندان از اهمیت زیادی برخوردارند ، و به دلیل این ویژگی برای ترمیم دندان های جلویی بسیار پر کاربرد هستند.

2.  مواد پرکننده دندانی کامپوزیت با ملکول های دندان پیوند شیمیایی برقرار می کنند و چسبندگی بسیار خوبی با دندان ها دارند .

3.  علاوه بر قابلیت پرکردن دندان، از کامپوزیت ها می توان برای ترمیم شکستگی ها و ظاهر دندان ها هم استفاده کرد .

4.  برای پرکردن دندان با کامپوزیت، نیازی به تراشیدن مقدار زیادی از دندان ها مانند پر کردن با آمالگام نیست و دندان بیمار بسیار آسان تر و سریع تر آماده پر شدن می شود.

 

معایب کامپوزیت :

1.  مواد پر کننده کامپوزیت معمولا زودتر از آمالگام فرسوده خواهند شد و از بین خواهند رفت ، مخصوصا اگر برای پوسیدگی های دندانی با قطر زیاد استفاده شوند .

2.  به دلیل فرایند طولانی تر استفاده از کامپوزیت نسبت به آمالگام ، زمان این مدل درمان حدودا ۲۰ دقیقه طولانی تر خواهند بود.

3.  بسته به محل یا نوع پوسیدگی دندان ، نیاز به تراشیدن دندان و خارج کردن بافت پوسیده خواهد بود .

4.  هزینه پر کردن با کامپوزیت می تواند تا دو برابر بیشتر از پر کردن با آمالگام باشد.

 

توصیه های بعد از پر کردن دندان

بدلیل وجود بی حسی و تازه بودن ترمیم ( خصوصا در ترمیمهای آمالگام)  بهتر است تا چند ساعت از خوردن غذای جویدنی پرهیز شود. 

در صورتیکه پس از برطرف شدن بی حسی احساس غیر معمول روی پر کردگی وجود داشته باشد یا پر کردگی ما بلند باشد باید به سرعت به دندانپزشک مراجعه شود و اشکال برطرف شود، در صورت تاخیر در اصلاح این موارد خصوصا وقتی پرکردگی بلند باشد بعد از چندین ساعت درد بسیار شدیدی در اثر تماس دندانها با یکدیگر در دندان پر شده ایجاد میشود که علت آن فشار بر بافتهای اطراف دندان پر شده بر اثر بلندی هست. علی رغم شدید بودن درد این موارد تنها با اصلاح ارتفاع خودبخود خوب خواهند شد و جای هیچگونه نگرانی نیست.

 

مریم محمدی - دندان پزشک زیبایی در کرج