رفع و درمان پوسیدگی دندان در خانه و مطب دندانپزشک

پوسیدگی دندان اغلب به دلیل مصرف زیاد غذا و نوشیدنی شیرین و تمیز نکردن دندان ها و لثه ها ایجاد می شودکه می توان گفت یکی از اولین مشکلات دهان  و دندان است که موجب دندان درد می شود و همچنین زمینه ساز بیماری های عفونی برای فردمی شود بنابراین توصیه می شود پس از مطلع شدن از پوسیدگی دندن البته این نکته را در نظر بگیرید که ممکن است در ابتدا هیچ علامتی ایجاد نکند. به دندانپزشک مراجعه و درمان شوید، باسایت دکتر مریم محمدی همراه باشید، به انواع پوسیدگی دندان، علائم و درمان این عارضه پرداخته ایم.

پوسیدگی دندان چیست؟

پوسیدگی دندان به معنای ایجاد آسیب در سطح دندان یا مینای دندان است و زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها در دهان اسیدهایی بسازند که به مینای دندان حمله می‌کنند. پوسیدگی دندان می تواند منجر به ایجاد حفره (پوسیدگی دندان) شود که سوراخ هایی در دندان شما هستند. اگر پوسیدگی دندان درمان نشود، می تواند باعث درد، عفونت و حتی از دست دادن دندان شود.

علائم پوسیدگی دندان چیست؟

علائم و نشانه های پوسیدگی و حفره ها بسته به وسعت و محل آنها متفاوت است. هنگامی که پوسیدگی تازه شروع شده است، ممکن است اصلاً علائمی نداشته باشید. با بزرگتر شدن پوسیدگی، ممکن است علائم و نشانه های زیر را داشته باشد.

• سوراخ ها یا حفره های قابل مشاهده در دندان
• لکه های قهوه ای، سیاه یا سفید روی هر سطحی از دندان
• درد هنگام گاز گرفتن
• دندان درد، درد خود به خودی یا دردی که بدون هیچ علت ظاهری رخ می دهد
• حساسیت دندان
• درد خفیف تا شدید هنگام خوردن یا نوشیدن چیزی شیرین، گرم یا سرد

علت پوسیدگی دندان چیست؟

زمانی که باکتری های عامل پوسیدگی با قندها و نشاسته های غذاها و نوشیدنی ها تماس پیدا می کنند، اسید تشکیل می دهند. این اسید می تواند به مینای دندان حمله کرده و باعث از بین رفتن مواد معدنی آن شود.اگر غذاها و نوشیدنی های حاوی قند و نشاسته مصرف کنید، ممکن است این عارضه رخ دهد. و تکرار این حملات اسیدی باعث می شود که مینای دندان مواد معدنی خود را از دست بدهد. با مرور زمان، مینای دندان ضعیف شده و سپس از بین می رود و حفره ای ایجاد می کند.

مراحل پوسیدگی دندان چیست؟

در ابتدا لازم به ذکر است که بدانید پلاک دندان در فرآیند پوسیدگی دندان مهم است. پلاک یک لایه بی رنگ و چسبنده است که سطوح دندان های شما را می پوشاند. از باکتری ها، ذرات غذا و بزاق تشکیل شده است. اگر دندان های شما به طور منظم تمیز نمی شوند، پلاک می تواند شروع به ایجاد کند. همچنین می تواند در طول زمان سخت شود و چیزی به نام تارتار را تشکیل دهد. وجود تارتار می تواند به محافظت بیشتر از باکتری ها کمک کند و حذف آنها را دشوارتر می کند، در ادامه به مراحل پوسیدگی می پردازیم.

مرحله 1: معدنی زدایی اولیه
لایه بیرونی دندان شما از نوعی بافت به نام مینا تشکیل شده است. مینای دندان سخت ترین بافت بدن است و بیشتر از مواد معدنی تشکیل شده است.

با این حال، زمانی که دندان در معرض اسیدهای تولید شده توسط باکتری های پلاک قرار می گیرد، مینای دندان شروع به از دست دادن این مواد معدنی می کند.

هنگامی که این اتفاق می افتد، ممکن است یک لکه سفید روی یکی از دندان های خود ظاهر شود. این ناحیه از دست دادن مواد معدنی نشانه اولیه پوسیدگی دندان است.

مرحله 2: پوسیدگی مینا
اگر روند پوسیدگی دندان ادامه یابد، مینای دندان بیشتر از بین می‌رود. ممکن است متوجه شوید که یک لکه سفید روی دندان به رنگ قهوه ای تیره می شود.

با ضعیف شدن مینای دندان، سوراخ های کوچکی در دندان شما به نام حفره یا پوسیدگی دندان ایجاد می شود. حفره ها باید توسط دندانپزشک شما پر شوند.

مرحله 3: پوسیدگی عاج

عاج بافتی است که در زیر مینای دندان قرار دارد. این نرم تر از مینای دندان است، که آن را به آسیب اسید حساس تر می کند. به همین دلیل، پوسیدگی دندان زمانی که به عاج می رسد با سرعت بیشتری پیش می رود.

عاج همچنین حاوی لوله هایی است که به اعصاب دندان منتهی می شود. به همین دلیل، هنگامی که عاج دندان تحت تأثیر پوسیدگی دندان قرار می گیرد، ممکن است دچار حساسیت شوید. ممکن است به خصوص در هنگام خوردن غذاها یا نوشیدنی های سرد یا گرم متوجه این موضوع شوید.

مرحله 4: آسیب پالپ
پالپ داخلی ترین لایه دندان شماست. حاوی اعصاب و عروق خونی است که به حفظ سلامت دندان کمک می کند. اعصاب موجود در پالپ نیز حسی را برای دندان ایجاد می کنند.

هنگامی که پالپ آسیب می بیند، ممکن است تحریک شود و شروع به تورم کند. از آنجایی که بافت های اطراف دندان نمی توانند برای تحمل این تورم منبسط شوند، ممکن است بر روی اعصاب فشار وارد شود. این می تواند منجر به درد شود.

مرحله 5: آبسه
همانطور که پوسیدگی دندان به سمت پالپ پیش می رود، باکتری ها می توانند نفوذ کرده و باعث عفونت شوند. افزایش التهاب در دندان می تواند منجر به تشکیل یک پاکت چرک در انتهای دندان شما شود که به آن آبسه می گویند.

آبسه دندان می تواند باعث درد شدید شود که ممکن است به فک تابش کند. علائم دیگری که ممکن است وجود داشته باشد عبارتند از تورم لثه، صورت یا فک، تب و تورم غدد لنفاوی در گردن.

آبسه دندان نیاز به درمان فوری دارد، زیرا عفونت می تواند به استخوان های فک و همچنین سایر نواحی سر و گردن شما سرایت کند. در برخی موارد، درمان ممکن است شامل برداشتن دندان آسیب دیده باشد.

درمان پوسیدگی دندان چیست؟

دندانپزشک زیبایی می تواند بسته به شدت پوسیدگی دندان، درمان را برای فرد مبتلا به پوسیدگی توصیه کند.

درمان های فلوراید 

فلوراید یک ماده معدنی است که می تواند به تقویت مینای دندان کمک کند. دندانپزشک می تواند از فلوراید به اشکال مختلف برای کمک به توقف و حتی ترمیم آسیب ناشی از پوسیدگی دندان استفاده کند.

دندانپزشک می تواند فلوراید تراپی حرفه ای را مستقیماً روی دندان ها اعمال کند.

این درمان های فلوراید معمولاً سریع هستند و فقط چند دقیقه طول می کشد. فلوراید به شکل ژل، لاک، فوم یا محلول است.

پر کردن دندان

هنگامی که حفره ها از پوسیدگی دندان ایجاد می شوند، پر کردن دندان می تواند یک گزینه درمانی باشد.

پس از سوراخ کردن دندان برای از بین بردن پوسیدگی، دندانپزشک حفره را طوری شکل می دهد که بر روی پر کردن دندان قرار گیرد.

سپس دندانپزشک با استفاده از موادی مانند آمالگام یا کامپوزیت، حفره را پر می کند.

روکش دندان

حفره‌های بزرگ‌تری که به دلیل پوسیدگی دندان ایجاد می‌شوند، ممکن است به جای پر کردن به روکش نیاز داشته باشند.

برای قرار دادن روکش، دندانپزشک ابتدا قسمت بیرونی دندان و همچنین هرگونه پوسیدگی را برمی دارد.

دندانپزشک از دندان قالب می گیرد و روکش موقتی را تا زمانی که روکش دائمی برای نصب آماده شود، قرار می دهد، معمولاً 1 تا 2 هفته بعد.

درمان کانال ریشه

دندانپزشک می تواند برای جلوگیری از نیاز به کشیدن زمانی که پالپ دندان آسیب دیده است، یک کانال ریشه انجام دهد ابتدا دندان را قبل از برداشتن پالپ بی حس می کند. سپس کانال ریشه داخل دندان را تمیز کرده و شکل می دهند.

دندانپزشک همچنین ممکن است برای خلاص شدن از شر هر گونه باکتری، دارو را در دندان قرار دهد.

سپس دندانپزشک کانال های ریشه را با یک ماده لاستیک مانند پر می کند و یک تاج یا پرکننده روی دندان قرار می دهد تا آن را ترمیم و تقویت کند.

تشخیص پوسیدگی دندان به چه صورت است؟

دندانپزشکان معمولاً با نگاه کردن به دندان های شما و بررسی آنها با ابزارهای دندانپزشکی پوسیدگی و حفره های دندان را پیدا می کنند. دندانپزشک شما همچنین از شما می پرسد که آیا علائمی دارید یا خیر. گاهی ممکن است نیاز به عکس برداری از دندان داشته باشید.

چه چیزی باعث ایجاد حفره  در دندان (پوسیدگی)می شود؟

عوامل زیادی در ایجاد حفره ها نقش دارند. این مراحل معمولا رخ می دهد:

• باکتری های موجود در دهان از غذاها و نوشیدنی های شیرین و نشاسته ای (میوه، آب نبات، نان، غلات، نوشابه های گازدار، آبمیوه و شیر) تغذیه می کنند. باکتری ها این کربوهیدرات ها را به اسید تبدیل می کنند.
• باکتری ها، اسید، غذا و بزاق با هم مخلوط می شوند و پلاک تشکیل می دهند. این ماده چسبنده روی دندان ها را می پوشاند.
• بدون مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مناسب، اسیدهای موجود در پلاک مینای دندان را حل می کنند و حفره یا سوراخ ایجاد می کنند.

چه کسانی به پوسیدگی دچار می شوند؟

1. به دلیل داروها، بیماری های خاص یا برخی درمان های سرطان، بزاق کافی ندارید
2. فلوراید کافی دریافت نکنید
3. خیلی جوان هستند نوزادان و کودکان نوپا که از بطری می نوشند در معرض خطر هستند، به خصوص اگر به آنها آبمیوه داده شود یا قبل از خواب بطری بخورند. این باعث می شود دندان های آنها برای مدت طولانی در معرض قند قرار گیرد.
4.  بسیاری از سالمندان لثه‌هایشان عقب‌رفته شده و دندان‌هایشان ساییدگی بیشتری دارد. اینها خطر پوسیدگی را در سطوح ریشه دندانهایشان افزایش می دهد.

جلوگیری از پوسیدگی دندان چگونه است؟

از فلوراید استفاده کنید، ماده معدنی که می تواند از پیشرفت پوسیدگی دندان جلوگیری کند و حتی پوسیدگی زودرس دندان را معکوس یا متوقف کند. شما می توانید فلوراید دریافت کنید

• مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید.
• نوشیدن آب لوله کشی حاوی فلوراید
• استفاده از دهانشویه فلوراید
• یک روال بهداشت دهان و دندان خوب داشته باشید. دندان ها را دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و به طور مرتب بین دندان ها را با نخ دندان یا پاک کننده های بین دندانی (بین دندانی) تمیز کنید.
•  غذاهای حاوی قند و نشاسته را محدود کند. وعده های غذایی مغذی و متعادل بخورید و تنقلات را محدود کنید.
• از محصولات تنباکو از جمله تنباکوی بدون دود استفاده نکنید. اگر در حال حاضر از دخانیات استفاده می کنید، آن را ترک کنید.
• برای معاینات منظم و تمیز کردن حرفه ای به دندانپزشک مراجعه کنید.

درمان خانگی پوسیدگی دندان

ویتامین D

ویتامین D برای کمک به جذب کلسیم و فسفات از غذایی که می خورید مهم است. مطالعات منبع مورد اعتماد رابطه معکوس بین مصرف غذاهای سرشار از ویتامین D و کلسیم مانند ماست و حفره در کودکان را نشان می دهد. شما می توانید ویتامین D را از محصولات لبنی مانند شیر و ماست دریافت کنید. همچنین می توانید ویتامین D را از نور خورشید دریافت کنید.

لیمو

لیمو سرشار از اسید سیتریک است و به تسکین درد کمک می کند. جویدن تکه لیمو برای چند دقیقه بعد از خوردن غذا می تواند از پوسیدگی دندان جلوگیری کرده و به هضم غذا نیز کمک کند

روغن کشی

چرخاندن روغن در دهان به مدت ده دقیقه و سپس بیرون ریختن آن روشی عجیب برای مراقبت از دندان به نظر می رسد. آیا این درمان طبیعی از هند کار می کند یا فقط یک روند است؟ تاکنون، مطالعات نشان داده اند که درمان روغن کشی می تواند کاهش قابل توجهی در پلاک و التهاب لثه ناشی از پلاک ایجاد کند.

آب نمک

نمک را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید و بعد از صرف غذا با مخلوط غرغره کنید. آب نمک به از بین بردن چسبندگی دندان کمک می کند و در نتیجه موثر است.

---

---