سایش دندان چیست

بعضی از افراد هستند که در زمان خواب بسیار ناآرامند و به طور ناخودآگاه و گاها به شدت دندان هایشان را به هم فشار می دهند.همین عامل باعث می شود وقتی صبح از خواب بیدار می شوند احساس درد در فک ، دندان و سر داشته باشند.

 این کار در اصطلاح دندان قروچه ( براکسیزم ) نام دارد.

فکر می کنید علت آن چیست؟

 عوامل زیادی در تعیین علت این مشکل دخیلند که به آن ها می پردازیم.

سایش دندان 

ساییده شدن دندان ها و فشار دادن فک که معمولا به صورت غیر ارادی و ناخوداگاه در شب اتفاق میفتد و معمولا صدای آزار دهنده ای هم دارد، دندان قروچه یا سایش دندان نامیده می شود.

در واقع سایش یا ساییدگی دندان به معنای از بین رفتن بافت دندان به طرقی غیر از پوسیدگی دندان است که در بین کودکان بیشتر شایع است اما با افزایش طول عمر افراد و استفاده مداوم از دندان‌ها در طول زندگی، خوشبختانه این معضل به مرور زمان از بین می رود.

علائم سایش دندان کدامند؟

در ابتدا ممکن است سایش دندان علائم خاصی نداشته باشد اما به مرور زمان و با افزایش میزان آسیب ، علائم مشخص تری از خود بروز می دهد.

شایع ترین علائم آن عبارتند از : 

• از بین رفتن مینای دندان 

• ایجاد یا افزایش حساسیت دندانی 

• تغییر شکل دندان ها

• شکستگی دندان ها

• زرد شدن و تغییر رنگ دندان ها

• تحلیل لثه 

• کوتاه تر شدن دندان ها 

علل سایش دندان ها چیست؟ 

استرس

بعضی از افراد در شرایطی مثل ازدواج، تولد فرزند، فشار کاری و از این قبیل موارد اضطراب و استرس زیادی دارند و به همین دلیل به طور ناخودآگاه دندان هایشان را به هم فشار می دهند که باعث افزایش روند سایش دندان ها می شود.

مصرف برخی از داروها 

برخی از داروها باعث خشک شدن دهان می شود و همان طور که در مقالات قبلی اشاره شده بزاق یک سد و مانع بزرگ در برابر سایش دندان هاست. بنابراین در صورت خشکی دهان، دندان ها آسیب بیشتری می بینند.

مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های اسیدی 

مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های اسیدی مانند انواع نوشابه‌ها، نوشیدنی‌های انرژی‌زا، برخی از آب‌میوه‌ها، شراب و نوشیدنی‌های الکلی، نوشیدنی‌های ویتامینه و … می‌تواند سایش دندان را بیشتر کند چرا که با تحلیل رفتن مینای دندان همراه هستند.

دندان قروچه یا براکسیزم

دندان قروچه به حالتی اطلاق می شود که دندان‌ها با نیروی زیاد و محکم به هم سابیده می‌شوند. در اغلب موارد، دندان قروچه به شکل غیرارادی و در هنگام خواب رخ می‌دهد و ممکن است شخص از وجود آن آکاهی نداشته باشد.

 عوارض سایش دندان 

دندان هایی که دچار سایش هستند دچار مشکلات زیبایی و سلامت دهان و دندان می شوند. برخی از این مضرات عبارتند از :

• زرد شدن دندان‌ها

• شفاف و شیشه‌ای شدن دندان‌ها

• حساس شدن دندان‌های دچار سایش

• سردرد

• درد فک

• ایجاد فاصله بین دندان‌ها

• لق شدن دندان‌ها

• تحلیل بافت استخوان فک

درمان دندان قروچه  

• برای معاینه نزد یک متخصص دندان پزشک بروید و مشکل خود را با او در میان بگذارید.

• از محافظ شبانه دندان استفاده کنید. با تجویز دندانپزشک این محافظ را باید در هنگام خوابیدن در دهانتان بگذارید.

• ورزش کنید. بهترین روش برای خالی شدن از استرس و فشارهای روانی ورزش است.

•  مواد غذایی سالم استفاده کنید. به جای مصرف فست فود و یا نوشابه و غذاهای سرخ کردنی، مصرف میوه و سبزیجات را بیشتر کنید. با اینکار از استرستان کاسته می شود و آرامش بیشتری کسب می کنید.

•  استفاده از دمنوش های گیاهی نیز برای کاهش استرس قبل از خواب به شدت توصیه می شود.

•  مصرف آدامس را ترک کنید، زیرا آدامس احتمال بروز دندان قروچه را بیشتر می کند.

رایج ترین روش های درمان دندان قروچه  

 روش‌های درمانی متعدد و زیادی مانند باندینگ دندان، لمینت دندان و روکش دندان برای ترمیم و بازسازی دندان‌های دچار سایش وجود دارد.

باندینگ دندان :

در صورت وجود سایش مینایی به میزان جزئی تا متوسط ، می‌توان از روش‌های باندینگ دندان جهت درمان آن استفاده کرد. 

باندینگ دندان شامل روش‌هایی است که طی آن یک ماده کامپوزیتی همرنگ دندان روی سطح دندان‌هایی که دچار سایش شده‌اند اعمال می‌شود تا ظاهر طبیعی‌تری به خود بگیرند. 

ترمیم‌های کامپوزیتی و کامپوزیت‌ ونیرها جزو این روش‌های درمانی هستند. علاوه بر اصلاح طرح لبخند، باندینگ دندان همچنین ممکن است حساسیت دندان را کاهش داده و مشکلات مربوط به نامتقارن بودن لبخند را نیز برطرف کند.

لمینت دندان :

لمینت‌ها لایه‌های نازکی از جنس پرسلن هستند که برای بهبود رنگ، شکل و اندازه دندان‌ها به آن‌ها متصل می‌شوند. 

لمینت‌ها همچنین می‌توانند با باند شدن به سطح دندان‌ها، حساسیت آن‌ها را کاهش داده تا در معرض آسیب و تغییر رنگ کمتری قرار بگیرند.

روکش دندان : 

چنانچه دندان بیش از حد آسیب دیده یا دچار سایش شده باشد، ممکن است از روکش‌های دندانی جهت بازسازی دندان‌ها استفاده شود.

روکش‌های دندانی انواع مختلفی دارند که دندانپزشک بر اساس نوع و موقعیت دندان و همچنین میزان و شدت سایش دندان‌ها، یکی از این انواع را جهت درمان انتخاب می‌کند.

روش های پیشگیری از دندان قروچه یا سایش دندان ها

• از مصرف بیش از حد مواد غذایی شامل اسید خودداری کنید. اگر برایتان مقدور است نوشیدنی را با نی بخورید تا تماس مستقیم نوشیدنی های اسیدی با سطح دندان‌ها کاهش پیدا کند.

• مشکلات گوارشی مانند بازگشت اسید به مری و دهان را مدیریت کنید و برای این منظور از پزشک کمک بگیرید.

• از جویدن ناخن و قلم و استفاده از دندان خود برای بریدن چسپ و سایر موارد دیگر خودداری کنید.

• چنانچه فکر می‌کنید که دندان قروچه دارید حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.

• برای نظارت و مشاوره مرتباً به دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندانپزشک به طور مرتب حین چکاپ میزان سایش دندان‌های شما را بررسی و نظارت می‌کند.

سوالات متداول  

1-درمان دندان قروچه شدید چیست؟

در برخی مواقع بیمار با استفاده از نایت گارد و دیگر روش های دندانپزشکی به درمان اساسی دندان قروچه شدید دست نمی یابد. این گروه از افراد باید مجموعه ای از درمان های دندان قروچه را به کار بگیرند. از جمله مراجعه به یک مشاور روانشناس و تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی.

2-کمبود چه ویتامین هایی منجر به دندان قروچه می شود؟

کمبود ویتامین هایی مثل کلسیم و منیزم ممکن است منجر به بروز دندان قروچه شوند. بنابراین استفاده از یک مولتی ویتامین مناسب به عنوان درمان تکمیلی دندان قروچه توصیه می شود. داشتن یک رژیم غذایی پرکلسیم و مصرف شیر و لبنیات نیز بسیار مهم است.

3-درمان خانگی دندان قروچه چیست؟

اولین قدم کاهش استرس است. برای کاهش استرس می توانید به موزیک های آرامبخش گوش کنید. قبل از خواب دوش آب گرم بگیرید و یا یوگا کار کنید. از خوردن و نوشیدن خوراکی های محرک در هنگام شب خودداری کنید. به ساعات خواب خود نظم دهید و هر شب سر ساعت مشخصی به رختخواب بروید. مراجعه منظم به دندانپزشک را نیز فراموش نکنید.

دکتر مریم محمدی - دندان پزشک زیبایی